Από τα αρχικά των λέξεων Science, Technology, Engineering, Art (ή Architecture) και Mechanics. Αντιπροσωπεύει την ολιστική, παράλληλη και επιπρόσθετη έκθεση εκπαιδευόμενων στις βασικές αρχές αυτών των επιστημών, από μικρές ηλικίες, κάνοντας χρήση απτών και κατανοητών κατασκευών (υλικών και λογισμικού), με τις οποίες οι μαθητές και οι μαθήτριες αλληλοεπιδρούν. Επιπλέον τις ανασκευάζουν και τις βελτιώνουν, αποκτώντας βασική εν-συναίσθηση λειτουργιών και χρήσεων, με ακόμα περισσότερη έμπνευση, καθώς επινοούν νέες ιδέες και προοπτικές γι’ αυτές. Η εκπαιδευτική ρομποτική, ένα υποσύνολο κατασκευαστικής και προγραμματιστικής επιστήμης που διδάσκεται με τις αρχές STEAM, συγκεντρώνει αποτελεσματικά πολλές από τις αρετές που ιδανικά μεταλαμπαδεύονται με αυτή την εκπαιδευτική προσέγγιση.
Πρώτο σπουδαίο σημείο που πρέπει να σταθούμε: Η εκπαίδευση STEAM δεν είναι κάτι νέο. Έχει γίνει λέξη-κλειδί ή και μόδα στην εκπαίδευση, τα τελευταία είκοσι χρόνια. Επίσημα (για πολλούς) το STEM ή STEAM ξεκινάει από την εποχή του Seymour Papert (με το βιβλίο του Mindstorms: Children, Computers and Powerful Ideas, 1980. Δείτε για την ζωή και το έργο του στο ΜΙΤ στη διεύθυνση: https://www.media.mit.edu/posts/in-memory-seymour-papert/ ).
Όμως, ουσιαστικά, κάθε παιδί που αντιδρά στα ερεθίσματα ενός υγιούς περιβάλλοντος, με τα αντικείμενα και τους φυσικούς νόμους που διέπουν την ύπαρξη και την αλληλοεπίδρασή τους, προσλαμβάνοντας όλα αυτά τα δεδομένα με τα αισθητήριά του και αξιολογώντας τα, τότε αυτό το παιδί διενεργεί κάποια διαδικασία STEAM. Συνεπώς το STEAM υπάρχει, χωρίς όμως να διαθέτει αυτό το όνομα, από τότε που ένα παιδί ανακάτεψε χώμα με νερό ή έχτισε ένα σπιτάκι με βότσαλα.
Η εκπαίδευση STEAM αφυπνίζει και καλλιεργεί κατά το δυνατόν όλες τις δεξιότητες ενός παιδιού, διδάσκοντας την εξωστρέφεια. Δεν κάνει το παιδί “καλύτερο” από ότι είναι ήδη. Του δίνει τα μέσα και τα κίνητρα να ανακαλύψει και να αξιοποιήσει όλο το δυναμικό του, να επικοινωνήσει μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο επιτυχίες και αποτυχίες τις δικές του προσπάθειες, να δρέψει τις δικές του ευτυχισμένες στιγμές αναγνώρισης. Οπότε το κάνει περισσότερο από “καλύτερο”: Το κάνει «ολόκληρο».
Γνωρίζοντας την διαδικασία του STEAM σε μια ομάδα παιδιών (ηλικίας Δημοτικού έως και Λυκείου), τόσο οι εκπαιδευόμενοι όσο και οι εκπαιδευτικοί, λειτουργούν με πιο φυσικό και ανεπιτήδευτο τρόπο, προς μια περισσότερο ολοκληρωμένη έκδοση του εαυτού τους. Οι μαθητές γνωρίζουν στην πράξη το αντικείμενο που ενδιαφέρονται να σπουδάσουν και λαμβάνουν έναν εξαιρετικό επαγγελματικό προσανατολισμό. Λειτουργούν συνεργατικά, μέσα σε μια ομάδα με προκαθορισμένους και εναλλασσόμενους ρόλους, σε περιβάλλον που υπερισχύει η δημοκρατία της ευφυίας και ο σεβασμός της προσωπικότητας. Τέλος, μια εκπαίδευση που συνεχώς καλλιεργεί την κριτική σκέψη και την συνεργασία, ανοίγει το δρόμο της καινοτομίας και βοηθάει στη γεφύρωση εθνικών και φυλετικών διαφορών.
Δεύτερο σπουδαίο σημείο που πρέπει να σταθούμε: Η εκπαίδευση STEAM δεν είναι συνώνυμη με την εκπαιδευτική ρομποτική, αλλά αποτελεί υπερσύνολό της (την περιέχει). Ή ένας άλλος τρόπος να εξηγήσουμε την σχέση τους: Η εκπαιδευτική ρομποτική εμπλουτίζει την εκπαίδευση STEAM αλλά δεν μπορεί με κανένα τρόπο να την αντικαταστήσει ή να προηγηθεί αυτής.
